ten opzichte van het groepsproces en ten opzichte van de uitkomsten van de Dialoog. Het houdt in dat je met verwondering en zonder vooringenomenheid wilt (en kunt) kijken naar elkaar en naar alles wat er gebeurt.
Het is een openheid voor datgene wat je niet kent en voor datgene wat anders is dan jezelf.
Gedurende de Dialoog zullen de deelnemers (en de begeleiders) vaak merken dat die open grondhouding op de proef gesteld wordt. Mensen kunnen wel de intentie hebben om open te zijn, maar dat lukt lang niet altijd. Onze openheid is op allerlei mogelijke manieren ingeperkt en het vraagt daarom een inspanning om ondanks die inperkingen toch open te kunnen zijn. De beperkingen van openheid nemen verschillende vormen aan. Ze nemen onder andere de vorm aan van onze mentale modellen en gedachtepatronen. Dat zijn de brillen waardoor we naar onszelf, naar elkaar en naar de werkelijkheid om ons heen kijken. Daardoor zien we niet de realiteit, zoals die is, maar de realiteit zoals die door onszelf wordt ingekleurd. De openheid van mensen wordt ook beperkt door de emotioneel geladen ervaringen die zij in de loop van hun leven hebben opgedaan. Met name de emotionele pijn die mensen hebben opgelopen in hun leven, maakt dat zij de neiging hebben zich te beschermen tegen het risico dat dat nog eens zal gebeuren. Deze impuls tot zelfbescherming gaat ten koste van de openheid. Zelfbescherming is immers een vorm van afscherming (al ziet het er aan de buitenkant niet altijd zo uit). Tenslotte wordt de openheid van mensen ook ingeperkt door
hun identiteit, datgene waarmee ze zich identificeren. Van alle mogelijkheden die mensen hebben ervaren ze er een aantal als kenmerkend voor henzelf, als bij hen horend, terwijl ze andere mogelijkheden als niet kenmerkend voor zichzelf beschouwen. Mensen hebben de neiging zich te willen onderscheiden vanuit hunidentiteit en zoeken erkenning daarvoor. Hun zelfgevoel is verbonden met hun identiteit. Als ze geen erkenning krijgen voorwie ze menen te zijn kunnen ze dat als bedreigend ervaren.
Vanuit deze drie soorten motieven – mentale modellen, vermijding van emotionele pijn en erkenning zoeken voor de eigen identiteit - zullen mensen geneigd zijn zich te beperken in hun openheid. Het bewuste onderzoek van deze drie soorten motieven maakt dat mensen geleidelijk opener kunnen worden voor elkaar, voor het proces en voor de uitkomsten ervan. Daarnaast zal het voeren van de Dialoog zelf er gewoonlijk toe leiden dat er meer openheid ontstaat in de groep. De ervaring dat er ruimte is in de groep voor alles wat er in je leeft zal er op zichzelf toe leiden dat de contracties die er zijn vanuit de bovengenoemde motieven losser beginnen te worden. Het is dan uiterst waardevol te reflecteren op wat er in dit proces gebeurt en te gaan begrijpen wat er nodig is om de contracties losser te maken. Door het begrip ervan ga je zien en ervaren dat openheid niet een toestand is waar je soms meer en soms minder in verkeert. Je gaat zien en ervaren dat openheid een persoonlijke kwaliteit is van jezelf en ook een groepskwaliteit. Je ontdekt openheid als een deel van wie je wezenlijk bent en ook als een deel van wat de groep wezenlijk is. Zo ontstaat er door het Dialoogproces een verschuiving van openheid als intentie, iets waar je moeite voor moet doen, naar openheid als kwaliteit.
• Beginners mind. Bereidheid met nieuwe ogen naar de werkelijkheid te kijken, dat wil zeggen naar jezelf, naar anderen en naar de wereld om je heen.
• Bereidheid bestaande meningen en oordelen op te schorten.
• Bereidheid af te zien van het eigen gelijk, ter wille van een grotere waarheid
• Bereidheid met vragen te leven, ook als daar nog geen antwoorden op zijn.
• Bereidheid open te blijven en in contact te blijven, ook bij teleurstellingen, uitblijven van resultaten en het niet uitkomen van verwachtingen.
Deze grondhouding van openheid neemt in het Dialoogproces de vorm aan van open spreken en open luisteren.
(bron: pro-four.nl)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten