Inspirerend leiderschap en de informele Dialoog

Wat is  inspirerend leiderschap? Inspirerend leiderschap is leiderschap dat anderen ‘in hun kracht zet’. Zoals een leermeester inspirerend kan zijn voor een leerling. Inspirerend leiderschap geeft het voorbeeld, is authentiek, kwetsbaar, eerlijk en daardoor overtuigend. Het geeft ruimte en richting. Het is liefdevol en durft op die basis confronterend te zijn. Daarnaast heet een inspirerend leider zijn intuïtie een waardevolle plek gegeven in zijn functioneren. Intuïtie, kan worden omschreven als een "ingeving", een vorm van "direct weten", zonder dat men dit beredeneerd heeft. Sterker nog, beredeneren zit intuïtie vaak in de weg.

Dan Millman, een Amerikaans auteur van zelfhulpboeken voor persoonlijkheidsontwikkeling, gebaseerd op een niet-confessionele spiritualiteit definieert “De wet van Intuïtie” als:  “We kunnen slechts in contact komen met onze eigen inspiratiebron en bron van wijsheid wanneer we voor onze identiteit en ons zelfrespect niet langer afhankelijk zijn van andermans mening; we hebben allemaal de neiging van iets te aanbidden, het is alleen de vraag of we de God van de mening of de God van ons hart aanbidden". 

Je hoeft geen magiër te zijn of speciale spirituele krachten te bezitten om intuïtie te leren aanspreken. Intuïtie kun je ontwikkelen door je mate van aanwezig zijn te sterken, het onderscheid leren maken tussen jou, de ander en de omgeving, de helderheid van je eigen waarneming te voeden,  je gevoeligheid c.q. sensitiviteit te laten groeien en vaak de stilte op te zoeken.
Inspirerende leiders ervaren vanuit ontwikkelde intuïtie o.a. de aanwezigheid van de "onderstroom".  Zij ervaren intuïtief  de onderstroom in communicatie in organisaties en willen deze zichtbaar maken, het onbesprokene bespreekbaar maken en dat wat niet uitgesproken is maar wil gezegd worden ontdekken. In de onderstroom leven letterlijk de verhalen van medewerkers, rituelen, coalities tussen mensen en groepen,

informeel leiderschap, conflicten, emoties en macht. Vaak is deze veel krachtiger dan de bovenstroom die bestaat uit als visiedocumenten, jaarplannen en allerlei spreadsheets. Voor wie een interessant stuk over de onderstroom wil lezen is Bovenstromen en onderstromen in organisaties van Johan de Kleine een aanrader!
Overal waar mensen samenzijn of samenwerken is overleg nodig. In de meeste organisatie zijn er wekelijkse meetings zijn waarop de actuele zaken worden besproken. Meestal worden er een aantal agendapunten afgewerkt, waarna iedereen zijn taak opneemt. Iedereen kan het belang zien van deze bijeenkomsten. De ene meeting is al efficiënter dan de andere.
Wat je kunt vaststellen is dat dan achteraf, tijdens informele gesprekken, dikwijls is dat bij je raadt het al, de “koffieautomaat”, gesprekken worden gevoerd waarin geklaagd wordt over de directie zus of de directie zo, over wat ze allemaal zouden moeten  beslissen, of Jaap die Kees niet kan uitstaan, of Frits daar praat ik niet meer tegen, enz.  Het is aangetoond in een studie dat het de onderstroom is die de sfeer en de relaties bepalen. En uit ervaring weten we dat het lastig is, zo niet onmogelijk om die onderstroom boven water te krijgen op een “reguliere” maandagochtend meeting. Voor zover mensen hun mond dan al opendoen wordt er meestal enkel over het werk gepraat. Maar blijkbaar is deze setting niet de geschikte plaats om de spanningen die tussen mensen ontstaan zijn te kanaliseren en te ontladen.
Als we dan door onze energetische bril kijken dan zien we:  hier stroomt het niet tussen de mensen. De blokkades zijn ernstig maar niet hopeloos!

Om dit op te lossen kun je jezelf laten inspireren door de Aboriginals, en de indianenvolkeren. Zij houden regelmatig een cirkelgesprek, bijvoorbeeld voor hun tipi. Het enige onderwerp dat aan bod komt is: “wat is er aan de orde”, want dat is het enige wat er werkelijk toe doet. Degene die spreekt neemt de (gisteren besproken, talking stick, en alle anderen luisteren.
Uit de ervaring die hiermee is opgedaan hebben in de laatste jaren kun je concluderen dat het regelmatig organiseren van zulke  informele Dialogen, waaraan alle deelnemers uit vrije wil deelnemen, de onderstroom wordt bovenhaalt, het onbesprokene bespreekbaar wordt gemaakt en er verbinding ontstaat tussen de deelnemers, de belangrijkste voorwaarde om echt te kunnen samenwerken. Dit soort Dialoog-gesprekken leveren ook de meest creatieve ideeën  zodra de groep eenmaal loskomt (belangrijk onderdeel is hierbij het gevoel van veiligheid waar ik later op terugkom). Wanneer de energie tussen de mensen terug gaat stromen is het mooi om zien hoe de verstandhouding tussen de deelnemers wijzigt en er een positieve sfeer van samenwerking wordt gecreëerd die een permanent karakter vertoont. Het vergt enige instructie en ervaring om dit te kunnen begeleiden, en ik beschouw het als de taak van een inspirerend leider om daar waar het nodig is deze informele dialoogsessies of cirkelgesprekken te gebruiken. Tijd is altijd een hekel ding in organisaties en deze cirkelgesprekken hebben nu eenmaal hun tijd nodig om tot hun recht te kunnen komen. Investeren in deze gesprekken maakt dat de onderstroom de creativiteit en vitaliteit van de organisatie voedt,. Het negeren van de onderstroom laat deze werken als een slijpend fenomeen op de fundamenten van de organisatie.

Het gebruik van de cirkelgesprekken is een mogelijkheid voor een inspirerend leider om zijn taak als verbindend leider neer te zetten. Hij kan hiermee op een georganiseerde manier mensen uitnodigen hun hart te openen. En wanneer mensen hun hart openen voor elkaar dan komt dit iedereen ten goede en dus ook de organisatie.

Dus: een inspirerend Leider is alert op de onderstroom en doet wat nodig is om die boven water te krijgen en creëert zo, om de woorden van David Bohm te gebruiken, een flow of meaning!
(Bron: executivewisdom.eu)