Dialoog op het werk

"Managers dienen hun oren uit te spuiten en medewerkers,moeten hun tongen trainen. Het is in veel bedrijven de hoogste tijd voor een goed gesprek", meent de Amerikaanse- hoogleraar bestuurskunde Nancy Dixon. Veel managers en medewerkers houden slechte monologen, terwijl ze goede dialogen zouden moeten voeren. Vooral die managers die naar schatting 75 procent van hun werktijd met anderen aan het praten zijn. Wie een echte opleiding volgde, heeft waarschijnlijk evengoed nog nooit gehoord van Chris Argyris, David Bohm, David Johnson, Roger Johnson, Jack Mezirow en Paulo Freire.  Gelukkig is, er nu de Dunne Dixon. De Amerikaanse hoogleraar bundelt in honderdzestig pagina's razend knap het werk van bovengenoemde specialisten. De belangrijkste lessen op een rijtje.
Les 1: Geef uw gesprekspartners juiste en volledige informatie, met inbegrip van uw eigen gevoelens aangaande de kwestie. Verdedig uw eigen standpunt. Verduidelijk op grond van welke argumenten en gegevens u tot uw conclusie komt.
Les 2: Nodig anderen uit tot vragen en commentaar. Spoor redeneerfouten bij anderen op. Informeer bij verschil van mening naar andermans argumentatie. Bevestig de competentie van anderen, ook al bent u het niet met ze eens.
Les 3: Beschouw beweringen van uzelf en anderen als te toetsen hypothesen. Verwoord het standpunt van anderen. Bedenk manieren om concurrerende visies te toetsen. Maak een objectieve afweging van argumenten. Verander van standpunt wanneer anderen overtuigende argumenten en gegevens aandragen.
Les 4: Illustreer, gevolgtrekkingen en toets ze publiekelijk. Onderbouw generalisaties met concrete voorbeelden. Erken zowel overeenkomsten als verschillen tussen ideeën.

Denk kritisch na over vooronderstellingen en de gevolgen daarvan. Pleit voor grotere inspanningen om de gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken.

Wie beweert al deze lessen allang te kennen, zou zich op een rustig moment eens moeten afvragen waarom daarvan in de praktijk zo verdomd weinig valt te merken. De gemiddelde manager moet beter leren luisteren, stelt Dixon. Graag voegen we daaraan toe dat de gemiddelde medewerker beter moet leren praten. Dat laffe gezeur in de bedrijfskantine moet maar eens afgelopen zijn.
Veel managers en medewerkers communiceren volgens Nancy Dixon volgens Model 1, terwijl ze Model 2 zouden moeten hanteren. Deze modellen komen uit- de koker van de gerenommeerde Amerikaans-Griekse bedrijfspsycholoog Chris Argyris. Op grond van zesduizend praktijkvoorbeelden signaleerde Argyris alweer jaren geleden dat de interactie in veel bedrijven verloopt volgens het verkeerde Model 1.

Te veel managers hanteren nog steeds dat model, signaleert Dixon. Ze proberen de gesprekspartners te manipuleren in plaats van kennis te delen. Ze stellen vragen op een manier die anderen ertoe moet brengen in te stemmen met hun standpunt. Ze brengen hun mening zo naar voren dat de kans op discussie wordt beperkt. En ze beoordelen stilzwijgend andermans standpunt en zoeken daar bepaalde redenen achter.

Tegenover Model 1 stelde Argyris Model 2 en Dixon zegt het hem graag na. De beste managers informeren actief naar de mening en de achterliggende redenering van de gesprekspartners. Ze presenteren hun eigen standpunt op een manier waarop anderen worden aangemoedigd aan te geven waar de opvatting gebreken vertoont. En ze verwoorden hun conclusies aangaande andermans opvatting en nodigen de anderen uit deze gevolgtrekkingen te corrigeren als die niet deugen.

'Dialoog op het werk' is een inspirerend pleidooi voor eerlijke communicatie. Alleen als we ons op het werk oprecht en volledig durven uit te spreken ' kunnen we volgens Dixon van elkaar leren. Voor de toekomst van ieder bedrijf is het noodzakelijk dat alle collega's zonder maskers hun eigen waarheden delen, stelt Dixon. Ze citeert Carl Jung: 'Ik kan alleen verhalen vertellen. Of die verhalen af dan niet waar zijn is niet het probleem. De vraag is alleen of hetgeen ik vertel mijn fabel, mijn waarheid is.'