De essentie van goed luisteren is empathie

Meerdere malen is in dit blog al voorbij gekomen hoe belangrijk luisteren in een Dialoog is. Ik kan het dan ook niet laten alles wat ik daarover vind met aandacht te lezen en te gebruiken op Dagelijksedialogen. Zo ook dit filmpje dat op Facebook voorbij kwam. Een waardevolle aanvuller dacht ik.

In de ervaring van mensen zijn er maar weinig drijfveren zo sterk als het verlangen om begrepen te worden. Dat er naar ons geluisterd wordt, betekent dat we serieus worden genomen, dat onze gevoelens bekend zijn en dat hetgeen wij te zeggen hebben van belang is. Het verlangen om gehoord en begrepen te worden is een verlangen om te ontsnappen aan de afzondering en de afstand tussen onszelf en de ander te overbruggen. Wij reiken naar de ander en proberen de afzondering te overwinnen door te onthullen wat er in onze hoofden en harten leeft, in de hoop begrepen te worden. Het zou eenvoudig moeten zijn om dat begrip te ontvangen, maar dat is het niet. De essentie van goed luisteren is empathie, een inlevingsvermogen dat alleen bereikt kan worden door de gerichtheid op onszelf opzij te zetten en mee te gaan in de ervaringen van de ander. Het is deels intuïtie en deels inspanning en het is de grondstof voor het menselijk contact. Wees tolerant, erken de verschillen tussen mensen. Het inlevingsvermogen van een luisteraar- begrijpen wat wij proberen te zeggen en dat laten zien- schept een band. De kracht van empathisch luisteren is de kracht die relaties kan veranderen. Het luisteren bouwt ook zelfbewustzijn op. In de aanwezigheid van een ontvankelijke luisteraar zijn wij in stat tot helderheid te komen over wat we denken en te ontdekken wat we voelen. Door onze ervaringen te vertellen aan iemand die luistert, zijn we beter in staat naar onszelf te luisteren. Helaas denken de meesten van ons dat we betere luisteraars zijn dan in werkelijkheid het geval is.
Luisteren is aandacht schenken, interesse hebben, begaan zijn, overwegen, waarderen, erkennen, geraakt worden…..accepteren.

•Iemand geruststellen is niet hetzelfde als luisteren.
•Er is een groot verschil tussen interesse tonen en echt geïnteresseerd zijn
•De kern van het luisteren: de worsteling om onze eigen behoeftes op zij te zetten.
•Echt luisteren betekent herinneringen, verlangens en oordelen terzijde zetten- en, tenminste een paar ogenblikken, er zijn voor de ander.

Emoties
Het vermogen om te luisteren hangt af van de mate waarin we erin slagen de impuls om emotioneel te reageren op het standpunt van de ander te weerstaan. Als geen van beide partijen bij een woordenwisseling bereid is de spiraal van actie-reactie te doorbreken, voelen beiden zich aan het eind waarschijnlijk boos en onbegrepen. Sommige mensen hebben geen idee hoe druk en opdringerig hun toon is. De reden waarom wij de invloed van onze toon niet inzien is dat wij horen hoe wij ons voelen, niet hoe we klinken.

De woede van de spreker begrijpen. Als het gevoel niet begrepen te worden zich uit in woede, is het aanhoren daarvan, zonder de oren te sluiten of terug te vechten, de sleutel om de rust te herwinnen. Zeg niet tegen boze mensen dat zij rustig moeten worden. Dat geeft heb het gevoeld dat u hun recht om zich op te winden ontkent

Hou je gedachten positief, want je gedachten worden je woorden.

Hou je woorden positief, want je woorden worden je gedrag.
Hou je gedrag positief, want je gedrag worden je gewoontes.

Hou je gewoontes positief, want je gewoontes worden je waarden.
Hou je waarden positief, want je waarden worden je bestemming.”

Mahatma Gandhi

(Bron: De kunst van het luisteren-Michael P. Nichols. Hoogleraar psychologie )